Cahil təkəbbürlə özündən razı olsa da, təvazökarlıq - idraka birbaşa yoldur - hazır inşa

Cahil təkəbbürlə özündən razı olsa da, təvazökarlıq - idraka birbaşa yoldur - hazır inşa

        Mən cahillik və təvazökarlıq haqqında bir az dərindən düşünmək istəyirəm. Bunlar müxtəlif və zidd bir anlamlardır. Cahil insan - özündən çox razı, özünü başqalarından üstün tutan bir şəxsdir. O, lovğa və təkəbbürlüdür, onunla həmfikir olmağa ümid etməyə dəyməz. Cahil insanlar özlərinə xoş gəlirlər, başqaları isə onları xoşlamırlar. Cahil - xudbin və özünüsevər insandır, tək özünü düşünən və başqalarına bir fayda verməyən adamdır. Onların iddialarına əsasən, elmlər heç vaxt problemləri həll etməyə qadir deyillər. Cahil - yaltaqların dostu və ədavətin atasıdır.
        Mənə elə gəlir ki, Napoleon Bonapart çox özünə vurğun və özündən razı bir insan olmuşdur.
        Döyüşdən sonra o, döyüş meydanını təkəbbürlə gəzərək düşmənlərin cəsədlərinə tamaşa edirdi. Bəs nə, o ki, qəhrəmandır! O hökmdardır! Yəni, hələ ki. Atalar yaxşı deyib: «Sən saydığını say, gör fələk nə sayır». Lakin əsgərlər bəzən onun əməllərini pisləyirdilər. L.Tolstoyun «Hərb və Sülh» romanını oxuduqda Napoleonun surəti bir cahil şəxs kimi təəssürat oyadır. Bizim müasir həyatda da, bəziləri özlərini tərifləyir və diqqət mərkəzində qalmaq istəyirlər, lakin həqiqətdə onlar cahildirlər.
        Təvazökarlıq isə insanı zinətləndirir. Mənim fikrimcə, öz sevimli işini sakitcə və heç kimə mane olmayaraq, özünü tərifləmədən görən insan - hörmətə layiqdir. O özünü tərifləmir, təkəbbür göstərmir və bilgiləri ilə lovğalanmır. Belə təvazökar insanlardan o cümlədən, alimlər və mühəndislər yetişir. Onlar bəşəriyyətə öz töhfələrini bəxş etməyin müqabilində heç bir şey istəmirlər.
        Belə insanlardan biri də, dahi aviakonstruktor S.Korolyov olmuşdur. O, dünyada ilk dəfə, Yuri Qaqarini kosmosa aparan kosmik gəminin müəllifidir. Həmçinin, S.Fyodorov - həmin oftalmoloq ki, onun zəhməti nəticəsində minlərlə insan yenidən görməyə başlayıb. Məşhur kardioloq Akçurin, minlərlə ürək cərrahiyyə əməliyyatları aparmış və insanları ölümdən xilas etmişdir. Bu siyahını uzatmaq olar. Onları bütün dünya tanıyır. Bu şəxslər xalis niyyətlə öz əməllərini edərək, həm Uca Allah yanında hörmət qazanmış və həm də insanlar arasında. Nizami, Nəsimi, Füzuli, Həzi Aslanov, Mehdi Hüseynzadə və s. Onların bəzisi əldə qələm, digərləri isə əldə silah Vətənə xidmət göstərmişlər. Onların təvazökarlığı həmişə insanların qəlbində yaşayacaqdır.
        Elm öyrənməkdə inadlı və israrlı olmaq lazımdır, çünki elmsiz heç bir şey qabağa getməz. Səsdən sürətli laynerlər, iti gedən qatarlar və avtomobillər, nəhəng tikililər və s. - bütün bunların hamısına elmin hesabına nail olunmuşdur.
        Nə vaxtsa dünyada yenidən sülh bərqərar olacaq, atom və kimyəvi silahları məhv edəcəklər (bunlar bədbəxtçilik gətirən silahlar olsa da, insan zehninin məhsuludur). Sülh bərqərar olunduqdan sonra, silahlara xərclənən bütün vəsait bəşəriyyətə fayda vermək üçün xərclənəcəkdir. Dünyada hər bir şey kompyuterləşdiriləcək. Bu necə də gözəldir!
        Hər yerdə mədəniyyət, gözəl əxlaq hakim olacaq. Əlbəttə ki, hər bir evə elm daxil olacaq. Buna görə də, bizə, yəni planetin yaxşı gələcəyini düşünən insanlara, özlərindən razı olan cahillər gərək deyil. Bizə elm oxuyan və mənəviyyatlı insanlar lazımdır.
        Bizim qüdrətimiz - savadlı və mənəviyyatlı insanların sayında və keyfıyyətindədir.